Alman Hükümet Krizi

Almanya’da geçtiğimiz hafta koalisyon hükümeti dramatik bir şekilde çöktü. Şansölye Olaf Scholz, Çarşamba gecesi Maliye Bakanı’nı görevden alarak gelecek yılın başlarında erken seçim yolunu açtı.

Öncelikle, 2021 yılı Eylül ayında yapılan Almanya’nın son federal seçimlerinin ardından Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP) ile bir araya gelerek trafik ışığı koalisyonunu nasıl kurduğunu hatırlayalım. SPD, 2002’den bu yana ilk kez en büyük parti olarak çıktı ve Olaf Scholz Şansölye oldu. Koalisyon, COVID-19 pandemisinin ardından, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı işgali gibi büyük krizlerle başa çıkmak zorunda kaldı. Bu süreçte koalisyonun popülaritesi hızla düştü. Yapılan anketlere göre, Alman halkının %67’si mevcut hükümetten memnun değil.

Almanya ekonomisinin zor durumu, koalisyon içinde ciddi anlaşmazlıklara yol açıyor. Almanya’nın gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) bu yıl duraklaması ve 2025 için %0.8’lik düşük bir büyüme tahmin edilmesi, ülkenin zayıf ekonomik görünümünün bir göstergesi. Ayrıca Volkswagen’in Almanya’daki bazı üretim tesislerini kapatmak zorunda kalması gibi krizler yaşanıyor.

Bunun yanısıra Almanya’da yaşanan göçmen krizi ve hükümetin bu konuda izlediği politikalar yetersiz bulunuyor. AB ilişkilerine eleştirel yaklaşan ve göçmen karşıtı olan Alman milliyetçi sağ partisi olan  Almanya İçin Alternatif Partisi’nin (AFD) oyları ise artıyor. AFD son anketlerde %19 oy alarak hükümette olan SPD’yi (%15) geçmiş bulunuyor. (2021 yılında yapılan federal seçimlerde AFD’nin oyu %10,4’tü.)

Koalisyonun zayıflamasında dönüm noktası, Kasım 2023’te Almanya Federal Anayasa Mahkemesi’nin hükümetin bütçe politikasının bir kısmını anayasaya aykırı bulmasıyla oldu. FDP’den Christian Lindner, ekonomi ve maliyeti azaltma önerilerini içeren 18 sayfalık bir politika önerisi sundu, ancak bu belgede yer alan öneriler SPD ve Yeşiller’in görüşleriyle çelişti ve koalisyon içinde büyük bir gerginlik yarattı.

Çarşamba gecesi kriz görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlandı ve Scholz, Lindner’i Maliye Bakanı görevinden aldı. Scholz, 15 Ocak’ta hükümeti için bir güven oylaması yapmayı planlıyor. Olaf Sholz’un koalisyon desteği olmadan güvenoyunu kaybedeceğini ve Mart ayı sonuna kadar erken seçim yapılmasını bekliyoruz. FDP’nin koalisyonu terk etmesinin nedeninin seçimlerde muhafazakâr seçmenlerden destek kazanma amacı taşıdığı kanaatindeyiz.

10.11.2024 Ankara