İngiltere’de fabrika siparişleri Ekim 2025’te -38 seviyesine gerileyerek son 10 ayın en düşük düzeyine indi. Eylül’de -27 olan endeks, hem piyasa beklentisi (-30) hem de uzun dönem ortalaması (-14) altında kaldı. Bu düşüş, Kasım sonunda açıklanacak bütçe öncesinde talep koşullarındaki zayıflamanın sürdüğünü ve yüksek maliyet baskılarının imalat sektörünü zorlamaya devam ettiğini gösteriyor. Veriler, hem iç hem dış siparişlerde 2020 Temmuz’undan bu yana en sert düşüşün yaşandığını, ihracat beklentilerinin ise Nisan 2020’den beri en düşük seviyeye indiğini ortaya koydu. Maliye Bakanı Rachel Reeves’in gelecek ay açıklayacağı bütçede vergi artışları veya harcama kesintileri olabileceği konuşulurken, işletmeler bu sıkılaşmadan olumsuz etkilenmekten endişe ediyor.
AB Maliyet Baskısına Rağmen Rusya’ya Yeni Yaptırım Kararı Aldı
Avrupa Birliği, Ukrayna’daki savaş nedeniyle Rusya’ya yönelik 19. yaptırım paketini onayladı. Danimarka’nın AB dönem başkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre pakette, Rusya’dan sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatına yasak da yer alıyor. Reuters’ın haberine göre, tüm üye ülkelerin onay vermesiyle birlikte yaptırımlar resmen kabul edildi. LNG yasağı iki aşamada uygulanacak: kısa vadeli sözleşmeler altı ay içinde sona erecek, uzun vadeli sözleşmeler ise 1 Ocak 2027 itibarıyla bitecek. Bu takvim, AB’nin Rus fosil yakıtlarına bağımlılığı sona erdirme planını bir yıl öne çekiyor. Yeni paket ayrıca Rus diplomatlara seyahat kısıtlamaları ve çoğu petrol tankeri olan 117 “gölge filo” gemisine yaptırımlar içeriyor; böylece yaptırıma tabi toplam gemi sayısı 558’e ulaşıyor.
ABD Tarafı Umutlu Ancak Çin Kararlı Görünüyor
ABD Başkanı Trump, Çin ile önümüzdeki hafta Güney Kore’de görüşerek soya fasulyesi alımlarından olası nükleer silah sınırlamalarına kadar anlaşmalar yapmayı hedefliyor. ABD tarafı umutlu görünse de, Çin’in nadir toprak ihracatını kısıtlaması ve ABD’li çip firmalarına operasyon detayları soran anketler göndermesi, Pekin’in önemli bir taviz olmadan adım atmayacağını ve gerilimi sürdürmeye devam edeceğini gösteriyor. 1 Kasım’dan itibaren Çin mallarına %100 gümrük vergisi ve kritik yazılım ihracatı kısıtlamaları planlayan Washington, görüşmelerde kırılgan bir dengeyle karşı karşıya.
Emtia Piyasaları
Petrol Sıçradı
Brent ham petrol vadeli işlemleri, ABD’nin Rusya’nın önemli petrol şirketleri Rosneft ve Lukoil’e yönelik yaptırım açıklamasının ardından %5’ten fazla yükselerek varil başına 66 dolara yaklaştı ve iki haftanın zirvesine çıktı. Rosneft ve Lukoil, Rusya’nın petrol ihracatının yaklaşık yarısını gerçekleştiriyor ve petrol-gaz gelirleri federal bütçenin dörtte birini oluşturuyor. ABD, yaptırımlarla Moskova’ya Ukrayna konusunda baskıyı artırmayı hedeflerken, Trump Çin ile görüşmesinde Rusya’dan petrol alımlarını da gündeme getirecek. Öte yandan AB, 19. yaptırım paketini onaylayarak Rus LNG ithalatını yasakladı. Sonuç olarak, enerji piyasalarında arz endişeleri artarken, jeopolitik riskler ve petrol fiyatlarındaki oynaklık yüksek seyretmeye devam ediyor.
Palm Yağı Vadelileri Geriledi
Malezya palm yağı vadeli işlemleri, güçlü ringgit ve Dalian borsasında zayıf bitkisel yağ fiyatlarının etkisiyle dördüncü gün üst üste değer kaybederek ton başına 4.450 MYR’nin altına geriledi. Talep belirsizlikleri ve 2026 ilk çeyreğini etkileyebilecek öngörülemeyen hava koşulları, piyasadaki kötümserliği artırıyor. Endişeler, dünyanın en büyük üreticisi Endonezya’nın 2026 için planlanan B50 biyodizel zorunluluğunu finansal kısıtlar nedeniyle 2027’ye erteleyebileceği spekülasyonuyla güçlendi. Öte yandan, ham petrol fiyatlarındaki yükseliş kayıpları kısmen sınırladı. Küresel piyasalarda ise, ABD Başkanı Trump’ın gelecek hafta Çinli lider Xi ile görüşerek birkaç anlaşma yapmayı beklediğini açıklaması, ticaret gerilimlerinin hafifleyebileceği umudunu destekledi.
Pamukta Belirsizlik Sürüyor
Pamuk vadeli işlemleri, ABD hükümetinin uzun süren kapanışı nedeniyle piyasa verilerinin eksikliği ve düşük işlem hacmiyle ton başına 64 sentin altına geriledi. Yatırımcılar, USDA’nın yakından takip edilen WASDE raporu da dahil olmak üzere arz-talep tahminleri ve ihracat güncellemelerini bekliyor. ABD-Çin arasındaki ticaret gerilimleri ise pamuk talebine dair endişeleri artırıyor. Arz tarafında ise Hindistan Pamuk Birliği, Maharashtra’daki yoğun yağmura rağmen 2024-25 pamuk üretim tahminini 312,4 lakh balya olarak korudu; sezon sonu toplam arz ise 392,59 lakh balya olarak öngörülüyor.