Haftanın Ekonomi Politiği: İstihdam Değerlendirmesi

Finera olarak uzun süredir imalat sanayinde yaşanan yapısal ve konjonktürel sorunlara dikkat çekiyoruz. Yayınladığımız İmalat Sanayi Öncü Göstergeler Raporu, alt sektörlerde yaşanan derin kırılmaları ortaya koymuştu. Bu hafta TÜİK tarafından açıklanan çalışan sayısı verileri, bu tespitlerimizi doğrular nitelikte. Özellikle istihdam kaybının sektörel dağılımı, sorunların sanayinin geneline yayıldığını ve bazı alt sektörlerde telafi edilemeyecek düzeyde kayıplar yaşandığını gösteriyor.

Sektör	Yıllık Değişim
Tüm Sanayi	-3.1
Ara Malı İmalatı	-3.1
Dayanıklı Tüketim Malı	-2.5
Dayanıksız Tüketim Malı	-4.4
Enerji Üretimi	-1.7
Sermaye Malı İmalatı	-1.6

Dayanıksız tüketim mallarındaki istihdam kaybı, sanayi genelinin çok üzerinde. Bu grubun içinde yer alan tekstil ve giyim sanayilerindeki sert düşüşler, sadece geçici daralma değil, kalıcı bir kapasite sorunu olduğuna işaret ediyor. Özellikle tekstil sektöründeki istihdam kaybı, yıllardır Türkiye’nin düşük maliyetli üretim avantajıyla ayakta tuttuğu bir sektörün artık sürdürülemez hale geldiğini gösteriyor.

Sektör	Yıllık Değişim
Giyim Ürünleri İmalatı	-11.2
Deri Ürünleri İmalatı	-10.8
Ağaç ve Mantar İşeri	-7.4
Tekstil Ürünleri İmalatı	-6.8
Medya Basım Dağıtım	-6.1
Elektrikli Teçhizat İmalatı	-4.2
Motorlu kara taşıtları imalatı	-3.6
Metalik Olmayan Mineral İmalatı	-3.5
Fabrikasyon Metal	-2.8
Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri	-2.6
Ana Metal Sanayi	-1.7
Kauçuk ve Plastik İmalatı	-1.4
Bilgisayar ve Optik	-1.3

Türkiye ekonomisinin ihracat lokomotifi olan motorlu kara taşıtları sektörübile bu sürecin dışında kalamadı. Buradaki %3,6’lık istihdam kaybı, global talep daralması, iç pazardaki zayıflık ve yatırım iştahının düşüklüğü ile birlikte okunmalı.

Bununla birlikte, sınırlı sayıda sektörde pozitif ayrışma söz konusu. Özellikle savunma sanayii, demiryolu ve denizyolu taşıtları üretimini kapsayan “diğer ulaşım araçları imalatı” dikkat çekici bir büyüme kaydetmiş durumda. Ayrıca gıda, içecek, kimya ve ilaç gibi sektörlerde sınırlı da olsa istihdam artışı gözleniyor.

Sektör	Yıllık Değişim
İçeceklerin İmalatı	4.6
Gıda İmalatı	4.3
Diğer ulaşım araçları imalatı	4.4
Mobilya Sektörü	0.2
Temel Eczacılık Ürünleri	0.1
Kimyasal İmalatı	0.1

Sonuç

Sanayi istihdamında yaşanan yaygın düşüş, Türkiye ekonomisinin en önemli üretim ve ihracat alanında ciddi bir kırılmaya işaret ediyor. Sıkı para politikası ve talep daralması, sadece büyümeyi değil, istihdamı da tehdit eden bir noktaya ulaşmış durumda. Özellikle işgücü yoğun sektörlerdeki kayıplar hem ekonomik hem de toplumsal riskleri artırıyor.